ارزیابی کارایی پلی‌اکریل‌آمید (PAM) در افزایش پایداری خاکدانه‌ و کاهش فرسایش خاک‌های مارنی اراضی شیب‌دار استان زنجان

Authors

  • حسن روحی پور
  • حسینقلی رفاهی
  • علی اکبرزاده
Abstract:

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر مقادیر بهینه پلی‌اکریل‌آمید در تثبیت شیب‌های ناپادار است. تپه‌های ناپایدار اگر بدون عملیات حفاظتی مناسب تحت کشت و زرع قرار گیرند، صدمات جبران ناپذیری به کشاورزی منطقه در اثر تخریب خاک و کاهش توان تولید وارد می‌شود. آزمایش‌ها بر روی خاک‌های نمونه‌برداری شده از تپه‌های مارنی (دارای بافت رسی) بخش سرچم استان زنجان و با استفاده از تشتکی شیب‌پذیر به ابعاد 1×1 متر (قابل تنظیم از صفر تا 50 درصد) و با استفاده از یک شبیه‌ساز باران با نازل جارویی در آزمایشگاه حفاظت خاک مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام گرفت. تمام تیمارها به منظور بررسی تأثیر آنها در میزان فرسایش و رسوب در سه شدت بارندگی (25، 50 و 75 میلیمتر بر ساعت) و نیز در چهار شیب نسبتاً تند (15، 20، 25 و 30 درصد) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از پلی‌اکریل‌آمید در شیب‌های تند تأثیر چندانی در کاهش رواناب و پاشمان هوایی ذرات به سمت پایین شیب نداشت، در حالی که استفاده از آن کارآیی نسبتاً زیادی در کاهش رسوب تولیدی داشت. مقاومت برشی سطح خاک داخل فلوم نیز با اضافه کردن پلی‌اکریل‌آمید به خاک در اثر افزایش پایداری خاکدانه‌ها افزایش یافت. همچنین نتایج حاصل از اندازه‌گیری شاخص پایداری خاکدانه‌ و میانگین وزنی قطر نشان داد که می‌توان با تیمار خاک‌ توسط پلی‌اکریل‌آمید در اثر بهبود خواص فیزیکی آن تشکیل سله سطحی را کاهش داد. برخی از پارامتر‌های مؤثر در فرسایش خاک‌های تیمار شده با پلی‌اکریل‌آمید نیز توسط مدل رگرسیون خطی چند متغیره مورد پیش‌بینی قرار گرفت. در نهایت به علت کوتاه بودن دوام پلی‌اکریل‌آمید با توجه به صرفه اقتصادی آن پیشنهاد می‌شود که آن را به صورت تقسیط و بعد از وقوع بارندگی‌های اصلی به کار برد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی کارایی پلی اکریل آمید (pam) در افزایش پایداری خاکدانه و کاهش فرسایش خاک های مارنی اراضی شیب دار استان زنجان

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر مقادیر بهینه پلی اکریل آمید در تثبیت شیب های ناپادار است. تپه های ناپایدار اگر بدون عملیات حفاظتی مناسب تحت کشت و زرع قرار گیرند، صدمات جبران ناپذیری به کشاورزی منطقه در اثر تخریب خاک و کاهش توان تولید وارد می شود. آزمایش ها بر روی خاک های نمونه برداری شده از تپه های مارنی (دارای بافت رسی) بخش سرچم استان زنجان و با استفاده از تشتکی شیب پذیر به ابعاد 1×1 متر (ق...

full text

ارزیابی حساسیّت اندازه‌های خاکدانه به فرسایش بین‌شیاری بر اساس شاخص‌های پایداری خاکدانه

سابقه و هدف: پایداری خاکدانه یک شاخص فیزیکی مهم برای بیان حساسیّت خاک‌ها به فرسایش می‌باشد. بسته به اندازه‌ی خاکدانه، پایداری خاکدانه می‌تواند دچار تغییر شود. برخی روش‌ها شامل الک خشک، الک تر و رهاسازی قطره‌ی آب، به‌طور رایج برای ارزیابی پایداری خاکدانه‌ها در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. شاخص میانگین وزنی قطر خاکدانه‌های پایدار در هر دو روش الک خشک و الک تر مورد استفاده قرار می‌گیرد و ...

full text

بررسی عوامل موثر در پایداری و رسوبگیری سدهای اصلاحی سبک فلزی در اراضی مارنی، مطالعه موردی: حوضه ایده‌لو زنجان

در این‌ مقاله‌ عوامل موثر در پایداری و رسوب­گیری سدهای اصلاحی سبک فلزی در اراضی مارنی مورد بررسی‌ قرار گرفت. برای انجام این پژوهش با پیمایش صحرایی اقدام به بررسی و جمع‌آوری داده‌ها 380 سدهای‌ سبک‌ فلزی شده و از نرم‌افزار آماری‌ (SPSS) و روش‌های‌ ضریب‌ همبستگی‌ پیرسون‌ و تجزیه‌ واریانس‌ رگرسیونی‌ برای‌ انجام‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ آماری‌‌ استفاده‌ شده است. بر اساس‌ نتایج‌ به‌دست‌ آمده‌، رابطه بین صفات...

full text

بررسی رابطه فرسایش پذیری خاک(K)وپایداری خاکدانه ها در سریهای عمده خاکهای دشت قزوین

این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین فاکتور فرسایش پذیری خاک(Kدرمعادله جهانی فرسایش خاک)با میزان پایداری خاکدانه ها انجام گرفت.همچنین اثر کربنات کلسیم از طریق بافت خاک بر فاکتور فرسایش پذیری،مورد مطالعه قرار گرفت.بدین منظور از21 سری خاک دشت قزوین که با تحت سریهای جداشده،جمعاً 44سری وتحت سری را شامل می شود(براساس مطالعات مؤسسه تحقیقات خاک وآب)،تعداد111 نمونه مرکب از خاکهای سطحی برداشته شدآزمایشات م...

full text

گسترش انواع مختلف فرسایش در اثر تغییر ویژگی‎های فیزیکی خاک و نوع ‏کانی‎های رسی در اراضی مارنی جنوب استان گیلان

مارن‎ها تشکیلات زمین‎شناسی نا‎مستحکم رسوبی هستند که نسبت به فرسایش بسیار حساس بوده، سالیانه مقادیر زیادی رسوب تولید می‎کنند که باعث کاهش حاصل­‌خیزی خاک و ظرفیت مخازن سدها می‎شود. عوامل مؤثر بر فرسایش مارن‎ها بسیار زیاد بوده، دارای فرایند بسیار پیچیده‎ای است، به­‌طوری ­که تابعی از عوامل خارجی نظیر توزیع بارندگی و عوامل داخلی مثل خصوصیات فیزیکی خاک و کانی‎های رس می‎باشد. خواص فیزیکی اندازه‎گیری ش...

full text

تاثیر توپوگرافی، شیب و اقلیم بر میزان تولید رواناب در اراضی مارنی استان زنجان با استفاده از شبیه ساز باران

The most important factors affecting soil erosion and runoff include climate, soil erodibility, topography, vegetation cover and land management. In this article, an assessment of topography, slope and climate effects on the runoff production within marly lands in Zanjan province by using an artificial rain simulator. In this regard, by overlying slope, climate, and marly units of geological fo...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 40  issue 2

pages  -

publication date 2010-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023